ایام البیض

«ايام» جمع يوم به معناي روز و «بيض» جمع «ابيض» به معناي سفيد و درخشان است كه به روزهاي سيزدهم، چهاردهم و پانزدهم هر ماه قمري گفته مي شود. و به عقيده مسلمانان ايام البيض ماه هاي رجب،‌شعبان و رمضان داراي فضيلت بسيار مي باشد كه در شريعت و فقه اسلام بر اقامت سه روز در مسجد جامع براي عبادت خدا و تهذيب نفس اطلاق مي گردد.

ابن مسعود سبب ناميدن اين ايام به «ايام البيض» را چنين نقل مي كند. از نبي اكرم(ص) شنيدم كه مي فرمودند: هنگامي كه جناب آدم(ع) عصيان پروردگارش را نمود منادي از عرش ندا داد. اي آدم از جوار رحمت من بيرون شو، زيرا كسي كه عصيان مرا كند در جوار من نيست، حضرت آدم و فرشتگان گريستند، سپس خداوند جبرئيل را نزد حضرت آدم فرستاد. جبرئيل حضرت آدم را در حالي كه رنگ او از نورانيت بهشتي به تيرگي تغيير كرده بود به زمين فرود آورد. و ملائكه با ديدن اين وضعيت فرياد برآوردند: پروردگارا، خلقي آفريدي و از روح برگزيده خود در او دميدي و ملائكه را به سجده او درآوردي و به يك گناه سفيدي او را به سياهي مبدل كردي. پس منادي از آسمان ندا كرد كه امروز را براي خداوند روزه بگير و آن روز سيزدهم ماه بود و چون آدم آن روز را روزه گرفت و قسمتي از تيرگي حضرت آدم(ع) برطرف گشت تا اينكه در انتهاي اين سه روز به حالت اول خود برگشت به اين دليل اين ايام را «ايام البيض» ناميده شد.

قدمت ايام البيض

شرح و نزول برخي از آيات قرآن كريم دال براين است كه ايام البيض در اديان الهي سابقه ديرينه اي داشته و در اسلام استمرار يافته و احتمالا پاره اي از احكام و شرايط آن تغيير كرده است.

خداوند در قرآن كريم مي فرمايد: «و عهدنا الي ابراهيم و اسمعيل ان طهرا بيتي للطائفين و العاكفين و الركع السجود» و ما به ابراهيم و اسماعيل فرمان داديم كه خانه مرا براي طواف كنندگان و معتكفان و ركوع كنندگان و سجده كنندگان از هرگونه آلودگي تطهير كنند.

علامه طباطبايي(ره) در تفسيرالميزان مي نويسد: زمانيكه حضرت مريم به افتخار ملاقات به فرشته الهي نايل آمد ازمردم فاصله گرفت، هدف از دوري نمودن از مردم روي آوردن به سنت اعتكاف بوده است.

علامه مجلسي در بحارالانوار از اعتكاف حضرت سليمان(ع) در بيت المقدس روايت كرده است و علامه حلي(ره) نيز در كتاب تذكره الفقها به مشروعيت اين ايام در اديان پيش تصريح نموده است كه «ايام البيض» داراي پيشينه اي به قدمت تمام اديان الهي و آسماني است.

پيشينه ايام البيض در ايران

ايام البيض در ايران داراي فراز و نشيب هاي  زيادي بوده است. اما آنچه قابل تامل است اينكه هر زمان علماي برجسته به اين ايام اهتمام داشته اند و شرايط اجتماعي و سياسي نيز اقتضا مي كرد،‌ايام البيض رونق داشته از جمله در عصر صفوي به همت دو عالم بزرگ شيخ بهايي و شيخ لطف الله آملي اعتكاف در حداكثر شهرهاي ايران رواج يافته و نيز در زمان آيت الله العظمي بروجردي همت زيادي در توسعه و رونق ايام البيض به كار رفته تا جايي كه به دستور ايشان  درس هاي حوزه تعطيل و معتكفان مورد ترغيب قرار گرفتند اما در بيشتر دوران به صورت محدود در مساجد شهرهاي بزرگ مذهبي برگزار مي شد. اما پس از پيروزي انقلاب اسلامي گرايش و توجه مرم به اين سنت نبوي زياد شد و آثار و بركات فردي واجتماعي اين عبادت انسان ساز زمينه گسترش و رشد آن را فراهم نمود كه از سال 57 با اقدامات و هماهنگي سازمان تبليغات اسلامي اين سنت حسنه در سراسر كشور به گونه اي فراگير مورد توجه قرار گرفت و در ميان خيل علاقمندان و مشتاقان بويژه جوانان رشد چشمگيري داشته است كه حتي ايام البيض ماه رجب در كشور بيش از اعتكاف در دهه ماه مبارك رمضان رواج دارد.

صفحات: 1 ·

موضوعات: اخبار مدرسه
[چهارشنبه 1394-02-09] [ 10:18:00 ق.ظ ]