افرادی که به صورت غلام یا کنیز در اختیار مسلمانان قرار میگیرند، اسیران جنگی هستند که به هنگام پیکار با مسلمانان گرفتار شده و از کفار محارب بوده‏اند، اسلام نه کشتن آن‏ها را میپسندد و نه به آزادی مطلق آن‏ها رضایت میدهد. راه سوم آن است که اسیران جنگی را به جای آن که به اردوگاه‏های کار اجباری ببرند، میان خانواده‏های مجاهدان تقسیم کنند تا هم بار مالی برای نگهداری آن‏ها از دوش دولت اسلامی برداشته شود و هم در فضای تربیتی اسلامی در خانواده‏ای مسلمان قرار گرفته و با آیین اسلام آشنا شوند و هم در خدمت آنان باشند تا طبق قوانین و احکام اسلامی به تدریج آزاد شوند. این عمل آنان را با مسلمان‏ها آشتی داده و به فرهنگ اسلام نزدیک میکند. البته آن‏ها با افراد مسلمان و آزاد از نظر انسانیت تفاوتی ندارند و اسلام برای آن‏ها ارزش قائل است و بر تکریم غلامان و کنیزان تأکید ورزیده است، تا جایی که رسول خدا(ص) در آخرین سخن خود، مردم را به نماز و رسیدگی به اسیران و زیردستان توصیه نمود.(1) در عین حال وقتی اسیران جنگی در اختیار مسلمانان قرار گرفتند، طبیعی است که اختیارشان با مولا است. از این رو مولا میتواند با کنیز مانند همسر برخورد کند و یا به ازدواج کسی درآورد؛ البته در صورتی که شرایطی مانند اسلام را داشته باشد، در این صورت نیاز به عقد ندارد و میتواند بدون ازدواج او را به شخص دیگری واگذار نماید.این سخن معنایش ارزش نداشتن کنیز برای اجرای عقد ازدواج نیست، زیرا این امور اعتباری و قراردادی است و به عنوان عزت و یا ذلت افراد تلقی نمیگردد.شارع همان طوری که یکی از راه‏های محرمیت را اجرای صیغه عقد میداند، یکی دیگر از راه‏های محرمیت را تملک کنیزان قرار داده است، یعنی در تملک قرار گرفتن برای مالک آن مانند خواندن عقد است قانون گذار که شارع است میتواند شیوه‏های مختلفی را در این خصوص ارائه نماید. همان طوری که در خرید و فروش دو روش بیع لفظی (صیغه خرید و فروش) و بیع معاطاتی (بیع عملی) را مطرح کرده است. پینوشت‏ها: 1 - بحارالانوار، ج 48، ص 147