دوران زندگی یک حوزوی،دو بخش مهم و دو صفحه دیگرگون دارد؛دوره رشد و تحصیل،و دوره بازدهی و ثمربخشی.در بخش نخست، هویت اصلی شخص،هویت"تحصیل"است.طلبه در این دوره به بالا بردن ظرفیت علمی و دیگر توانمندی های خود پرداخته،قابلیت های خود را فعال می کند.بیشتر فعالیت هایش ناظر به خود بوده،به هدف بالا بردن سطح کمال"خودش"صورت می گیرد.عنوان"طلبه"به معنای طالب و پژوهنده کمال،گویای وجهه غالب و رنگ اصلی هویت او در همین دوره است.متن برنامه طلبه به تحصیل و گردآوری اختصاص داردو” پیرامون” آن به ثمربخشی ،ارائه و بازدهی.در بخش دوم زندگی طلبه بیشتر به استفاده از این توانمندی ها و ارائه خدمات به جامعه می پردازد.شخصیت اصلی او بیشتر در خدمت تامین نیازهای دینی،معنوی و علمی جامعه قرار گرفته،از او انتظار ثمردهی می رود.

نکته بسیار مهم اینکه انتقال یک فرد از دوره نخست به دوره دوم،به یکیاره رخ نمی دهد.این دو دوره مرز ظریف خطی ندارد که گام نهادن به دوره پسین،تنها در یک لحظه رخ می دهد.بلکه این انتقال به گونه ای تدریجی،آرام آرام و طی زمان طولانی صورت می گیرد.طلبه هر سال که پیش تر می رود،غلظت فعالیت های فرهنگی و خدمات اجتماعی در برنامه کاری او افزایش یافته،از درجه حضور فعالیت های تحصیلی در برنامه او اندک اندک کاسته می شود.به عنوان مثال نمی توان در طول سالهای تحصیل به کلی روابط اجتماعی را قطع کرد و امید داشت که پس از آسودگی از کاردراز مدت تحصیل،بدست آوردن توانمندی های لازم در روابط اجتماعی از صفر آغاز می شود.اهمیت یکی از ابعاد زندگی انسان،بهانه موجهی برای خاموش کردن چراغ ابعاد دیگر نیست.گرچه پرداختن به این فعالیت ها در حاشیه برنامه طلبه قرار دارد ولی به هیچ روی متن کار او بدون حاشیه مفید واقع نمی شود.این گونه فعالیت ها افزون بر تامین نیاز جامعه و ادای رسالت اسلامی و زنده نگه داشتن روح حساسیت نسبت به نیازهای جامعه و تقویت بینش اجتماعی،به رشد و تکامل توانمندی های مورد نیاز طلبه هم می انجامد.به بیان دیگر این گونه فعالیت ها در مراحل نخست نوعی تحصیل به شمار می رود،تحصیل توان سخن وری،نویسندگی ،پژوهش،کلاس داری،مدیریت،کار متشکل گروهی و…که هر یک به مرور زمان و به برکت"تجربه و تمرین"در وجود شخص شکل می گیرد.تحصیل علوم حوزوی درون مایه این توانمندی ها را تامین می کند و این توانایی ها قالبی برای ارائه آن محتوا خواهد شد.به خوبی روشن است که محتوای بدون قالب-همچون غالب بدون محتوا-سودمند نخواهد بود.