استاد راهنما:خانم رقیه نجفی

                                                                                  استاد داور:آقای مهدی هادی

                                                                                 پژوهشگر:مریم السادات هاشمی

ولایت مطلقه به معنای عدم محدودیت ولی فقیه در اعمال ولایتش نیست ،بلکه فقیه در اعمال ولایت خود با دو محدودیت اساسی رو به روست:

اول اینکه:قلمرو ولایت فقیه فقط در حوزه امور عمومی است و شامل امور خصوصی زندگی مردم جامعه نمی شود.

دوم اینکه:فقیه در اعمال ولایت خویش باید مصالح واقعی مردم را در نظر داشته باشد و نمی تواند بر خلاف مصلحت عمومی جامعه عمل کند.بنابر این رعایت مصالح عمومی برای او لازم و ضروری می باشد.

با روشن شدن این مطلب معلوم می شود که اصطلاح ولایت مطلقه در معنا و مفهوم هیچ تفاوتی با ولایت عامه که در کلام فقهای متقدم مطرح بوده ندارد.چرا که ولایت عامه نیز با همان محدودیت های ولایت مطلقه مواجه است .وقتی گفته  می شود منظور از ولایت عامه همه اموری است که اجرایی شدن حکومت به آن وابسته است ،قطعا منظور امور عمومی است که در این مورد هم رعایت مصالح عمومی برای ولی فقیه فرض و لازم خواهد بود.بنابر این هیچ تفاوتی با ولایت مطلقه نخواهد شد.پیرامون دیدگاه امام خمینی (ره) به نظر می رسد ؛یکی از وجوهی که می توان ذکر کرد برای اینکه امام خمینی (ره)محدوده اختیارات فقیه را فراتر از احکام فرعیه ی الهی دانسته اند ،این مسئله باشدکه ایشان در تقسیم بندی احکام شرعی سه قسم را عنوان کرده اند:"احکام اولیه، احکام ثانویه و احکام حکومتی،"که احکام حکومتی را فراتر از احکام اولیه و ثانویه می دانستند.با این توضیح شاید مقصودشان از اینکه اختیارات ولی فقیه را فراتر از احکام فرعیه می دانستند ،همین احکام حکومتی باشد که فراتر از احکام اولیه و ثانویه است اما در حیطه شرع اسلام بوده و فراتر از آن نیست.در حالی که برخی فقها احکام را فقط منحصر در احکام اولیه و ثانویه می دانند که در این صورت اگر گفته شود که اختیارات فقیه فراتر از احکام اولیه و ثانویه می باشد آنگاه اختیارات وی فراتر از محدوده دین خواد بود،اما بنابر تقسیم بندی امام چنین مسئله ای پیش نخواهد آمد.توجه به این نکته بسیاری از مسائلی را که ممکن است برای بعضی افراد مطرح شود ،حل می کند.در مورد فرا قانونی بودن ولایت ،بایدبه این نکته توجه کرد که فرا قانونی بودن ولایت مطلقه به این معنا نیست که ولی فقیه بتواند بر خلاف قانون عمل کند و یا هر کاری دلش خواست انجام بدهد،بلکه منظور این است که قانون اساسی یا هر قانون دیگری نمی تواند ولایت مطلقه فقیه را مقید کرده و اختیاراتش را محدود کند.قطعا کسانی که اختیارات رهبر را محدود به قانون اساسی می دانند با تفکر اصیل و ناب اسلامی آشنا نبوده اند .به نظر می رسد ؛عدم آشنایی با اسلام ناب محمدی (ص)باعث شده تا برخی حتی درک درستی از معنای ولایت مطلقه هم نداشته باشند.به همین علت برداشت هایی نادرست را از ولایت مطلقه ارائه داده و شبهه هایی را در اذهان عمومی ایجاد نمایند.به این منظور پیشنهاد می شود هر یک از آحاد جامعه متناسب با توان و تخصص خود ،علی الخصوص روحانیت و سازمان تبلیغات اسلامی ،در عرصه های مختلف به ترویج تفکر اصیل اسلامی بپردازند.